Adaklık

İslam dinine göre; verdiği nimetler, huzur ve sağlık için Allaha duyulan şükranı dile getirmek amacıyla çeşitli ibadetler yapılır. Bu şükür dilden dua ile yapılabileceği gibi insanları mutlu ve memnun ederek de yapılabilir. Şükretmenin yollarından biri de Allah için kurban kesmektir. Kurban kesme ibadeti yılın herhangi bir günü herhangi bir amaçla yapılabileceği gibi; dini bir bayram olan kurban bayramında da yapılabilir. Kurban bayramı zamanı dışında kesilen kurbanlar ya akika adak kurbanı ya da adak kurbanı olarak isimlendirilir. İslam dinine bağlı olanlar eğer bir olayın gerçekleşmesini çok istiyorsa bunun için Allaha adak adamış ve adak kurbanının sorumluluklarını merak ediyor olabilirler.  Bu konuda en çok merak edilen sorular “adak kurbanı kimler yiyemez” ya da “adak kurbanı kesen kişi tarafından yenir mi” şeklindedir.

Biz de bu yazımızda adak kurbanı hakkında merak edilen soruları cevapladık. Dileriz ki merak ettiğiniz soruların cevaplarını bulabilirsiniz.

Adak Kurbanı Nedir?

Adak kurbanı bir olayın gerçekleşmesi çok istendiğinde o olayın gerçekleşmesi sonucunda kurban kesileceğine dair Allaha verilen sözdür.

Niyetin gerçekleşmesine bağlı olarak kesilir.

Bu niyet; mal mülk sahibi olmak, sağlıklı olmak, evlat sahibi olmak, herhangi bir olayın gerçekleşmesi gibi istekler doğrultusunda edilir.

Arapça’da nezr kelimesinin karşılığı olan adak; vaad edilen durum anlamına gelir. Bir dileğin gerçekleşmesi için Allah’a söz verip kurban kesmeyi vaad etmek demektir.

Örnek verecek olarak; “şu isteğim bir gerçekleşsin adak kesmeye niyet ettim” gibi bir niyet edilmesi durumunda kişi er ya da geç isteği gerçekleştiği zaman adak kesmesi dinen gereklidir.

Adak kurbanı konusunda kişi dinen mükellef değildir ancak Allaha söz vermesi durumunda sözünü yerine getirmesi farz ya da vacip olarak kabul görülür. Adak ibadeti İslam’dan önceki dinlerde de vardı.

Adak ve akika kurbanları sıklıkla birbirine karıştırılan terimlerdir. Ancak ikisi çok farklıdır ve kesinlikle karıştırılmamalıdır.

Adak kurbanı kesen kişiler bu eti tüketmemelidir. Şayet adak etinden faydalanmak istenirse etin bedeli yoksul kişilere verildikten sonra yenilebilir.

Adak kurbanında böyle bir durum söz konusu iken akika kurbanında durum böyle değildir.

Akika kurbanı etini önce yoksullara dağıtmanız önerilir. Ardından kendi aileniz için kullanabilirsiniz.

Adak kurbanı ise mümkün olduğu kadar yoksullara dağıtılmalıdır. Adak adayan kişi b etten faydalanmak isterse tükettiği etin bedelini bir yoksula vermelidir.

Adak

Adak Kurbanını Kimler Yiyebilir Kimler Yiyemez?

Adak kurbanı etini öncelikle adak adayan kişi ve ailesi yiyemez.

Ailesine uygun görülmediği gibi babası, dedesi, torunu ve kendi neslinden gelen kişiler yiyemez.

Bunun yanında adak kurban etini zenin kişilerin de yemesi dinen uyun değildir.

Şükür amacı ile kesildiği için adak eti ile yoksulların mutlu edilmesi gerekir yani adak kurban etinden ihtiyaç sahipleri yararlanabilir.

Aile fertlerinden birinin adak kurban etinden yemesi durumunda yediği kadarının bedelini bir ihtiyaç sahibine vermesi gerekir.

Adak Kurbanı Fiyatları Ne Kadar?

Adaklık kurban fiyatları kurban bayramı döneminde artış göstermektedir. Ancak kurban bayramı dışında bir zaman dilimlinde biraz daha uygun fiyata alınabilir.

Kurban kesmeye niyetli insanların çoğu küçükbaş hayvanları tercih etmektedir.

Fiyatlar, almak isteyeceğiniz kurbanlık hayvanın büyüklüğü ve cinsine göre (büyükbaş, küçükbaş) değişir. Genellikle 600-1500 arasındadır.

Adak Kurbanı Bağışı: Kime Verilir? Nasıl Dağıtılır?

Adak kurbanı bağışı düşünüldüğünde ilk olarak ihtiyaç sahipleri sevindirilmelidir. Aile dışındaki tanıdıklara ve komşulara dağıtılabilir.

Adak kurbanı bağışı yapılırken öncelikle ihtiyaç sahipleri olacak şekilde aile dışındaki herkese verilebilir.

Adak sahibi isterse eti pay edip ihtiyaç sahiplerini sevindirebilir ya da adak etinden yemek yaptırıp o yemeği de kalabalık bir gruba ikram edebilir.

Nasıl Dağıtılır?

Adak etinin dağıtılması hakkında kesin bir kural yoktur.

Önemli olan şey niyettir.

Dağıtıldığı kişi sayısı arttıkça sevabı da bir o kadar artar.

7 ya da 10 kişi ile sınırlı değildir.

Önemli olan şey memnun ettiğiniz kişi sayısıdır.

Küçükbaş ve büyükbaş adakların miktarınca dağıtılması gereklidir.

Adak Kurbanı Şartları Nelerdir?

Adak kurbanı şartları başında Allaha niyet etmek gelir

Kişi eğer adak adadığına dair niyet etmişse ilk şartı gerçekleşmiş olur.

Sözlü şekilde bu niyetini ifade etmek gerekir. Hanefi ve maliki mezhebine göre adağın kesilmesi zorunludur.

Şafi mezhebine göre ise adak adama bir baskı sonucunda niyeti dile geldiyse kesilme zorunluluğu yoktur.

Adak kurbanı için; kurban denmeden ifade edilirse yıl içinde herhangi bir günde adak kesilmelidir. Adağın insan veya bir eşya için kesilmesi kabul edilmez. Allah’a verilenler için şükür amaçlı kesilmelidir. Eşya ve insan bir aracı olarak kabul edilmektedir.

Bir kişinin adak kurbanı kesebilmesi için Müslüman olması şarttır.

Bir kişi önce adak adayıp sonra Müslüman olursa bu adak kabul olmaz.

Ayrıca adak adayacak kişinin akli sağlığı yerinde olmalı ve ergenlik dönemine girmiş olmalı. Ancak bu kişilerin adakları kabul olur.

Adak Kurbanının Özellikleri Nelerdir?

Adak kurbanının özellikleri diğer kurbanlarla aynıdır. Sığır, deve ve küçükbaş hayvanların sağlıklı olanları adak kurbanı olarak kesilebilir.

Horoz ve tavuk gibi kümes hayvanları adaklık olarak kesilemez.

Kurban Bayramı için geçerli olan hayvan şartları, adak kurbanı için de geçerlidir. Bu nedenle 2 yaşını tamamlayan danalar, 5 yaşını dolduran develer, 1 yaşını dolduran koyun veya keçi adak kurbanı olarak kabul edilir ve kesilmeye uygundur.

Adak Kurbanı Ne Zaman Kesilir?

Adak kurbanı kesim süresi niyet edilen duruma bağlıdır. Eğer laf arasında “benim de ölmeden bir adak niyetim var” gibi ifade edilirse herhangi bir vakitte kesilebilir. Ancak “ev alırsam”, “araba alırsam”, “okulu kazanırsam” şeklinde ifade edilirse dileğiniz gerçekleştikten kısa bir süre sonra adağınızı yerine getirmeniz gerekir.

Adak Kurbanı Duası

Ayrıca adak kurbanı kesildikten sonra iki rekat adak kurbanı namazı kılınmasının da sevabı büyüktür. Adak kurbanı duası okunacağı zaman şu dua okunmalıdır:

“Bismillahirrahmanirrahim”
“Allahümme minke ve leke salati nusuki ve mahyaye ve memati lillahi Rabbil-Alemine la şerike lehu ve bizalike Umirtu ve ene mine’l-müslimin.”

Anlamı:

Ey Rabbim bu senden ve yine sanadır. Namazım, kulluğum, kurbanım, ölümüm ve dirimim eşi benzeri olmayan alemlerin Rabbi Allah içindir. Ben bununla emrolundum ve teslim olanlardanım.

Adak Kurbanı Hakkında Sıkça Sorulan Sorular

Adaklık kurban diyanet tarafından sunulan açıklamada da yer almaktadır. Ancak hala birçok kişinin kafasını karıştıran birkaç soruyu biz de sayfamızda sizler için cevaplamak istedik. İşte adaklık kurban hakkında sıkça sorulan sorular:

Adak Kurbanı Yerine Para Verilir Mi?

Kişi kurban keseceğine dair adak adadığı için kurban kesmek yerine para vermek uygun değildir.

Eğer adak kurbanı kesmeyip ihtiyaç sahiplerine para dağıtılırsa bu sadaka olarak kabul edilir. Adak borcu yine kalır.

Adak Kurbanı Ortak Kesilir Mi?

Adak kurbanı diğer kurbanlarda olduğu gibi ortak kesilebilir.

Buradaki önemli nokta kurban kesmenin niyetidir.

Aynı niyetlere sahip olmanız gerekmez.

Ortaklardan biri adak diğeri akika için kurban kesebilir. Adak kurbanında ortaklığın dinen sakıncası yoktur.

Adak Kurbanı Hayır Kurumlarına Verilebilir Mi?

Adak kurbanının hayır kurumuna verilmesinde herhangi bir sakınca yoktur.

Adak kurbanındaki amaç kurbanlık et ile insanları sevindirmek, ihtiyaç sahiplerini doyurarak sevap kazanmaktır.

Hayır kurumlarına verilen adak etleri de nihayetinde pek çok kişiyi sevindireceği için verilmesinde bir sakınca görülmez.

Ayrıca adak kurbanı vekaleti de mümkündür. Kurban bağışı kabul eden kurumlara vekalet verilebilir ve adak kurbanı kesilebilir.

Adak Kurbanı Gecikirse Ne Olur?

Adak kurbanının gecikmesi durumunda herhangi bir günah yoktur.

Fakat niyet edildikten sonra en kısa sürede kesilmesi dinen daha faziletli kabul edilir.